به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی سازمان برنامه و بودجه استان تهران؛ یازدهمین جلسه شورای برنامه ریزی و توسعه استان تهران به ریاست سید حسین هاشمی استاندار تهران، دبیری نعمت الله ترکی  رییس سازمان برنامه و بودجه استان تهران و مدیران کل دستگاه های اجرایی برگزار شد.

دستو کار این جلسه تبیین دستورالعمل ماده ۲۳ قانون الحاقی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال1393 و طرح توسعه کشاورزی در استان تهران از منظر آمایش استان تهران بود.

سیدحسین هاشمی در ابتدای جلسه شورای برنامه ریزی و توسعه استان تهران با اشاره به یکی از اشکالات بودجه سنواتی در موضوع مالیات استان ها گفت: برخی از استان ها با کاهش سهم مالیات سال جدید خود آن را به گردن تهران انداخته تا بتوانند از مازاد برای توسعه استان خود استفاده کنند که این موضوع در سال 93 مشکلاتی برای استان تهران به دنبال داشت و انتظار داریم اجازه این اقدام به استانها داده نشود.
 
وی افزود:با تلاش دوستان در امورمالیاتی و تعامل انجام شده مالیات استان تهران از ابتدای دولت یازدهم از رقم  18 هزار و 500 میلیارد تومان با بیش از دوبرابر افزایش به 38 هزار و 500 میلیارد تومان رسید.
 
هاشمی تاکید کرد: هر سال بین 5 تا 7 هزار میلیارد تومان افزایش درآمد مالیاتی در استان تهران شاهد هستیم درحالیکه  تشویقی برای استان در نظر گرفته نمی شود و این برای تهران بی انصافی است.
 
استاندار تهران ادامه داد: امیدواریم وضعیت استان تهران را درک کنند این استان وضعیت پیچیده تری در زمینه کمبودها نسبت به سایر استان ها دارد.
 
وی بابیان اینکه تهران بیش از 13 میلیون نفر جمعیت دارد گفت: سقف بودجه عمرانی هم برای استان کم شده است درحالیکه به نسبت جمعیت بودجه در نظر گرفته می شود و در حق تهران بی انصافی است و امیدواریم نمایندگان مجلس نیز این موضوع را در نظر بگیرند.
 
هاشمی همچنین در این جلسه با تبریک موفقیت فیلم "فروشنده " ساخته اصغر فرهادی در اسکار گفت: از این نظرقابل تقدیر است که یک ایرانی این موفقیت را کسب کرده و حداقل پیامی بود که آقای فرهادی در مورد آمریکا و اقدام ترامپ در ایجاد محدودیت برای هفت کشور از جمله ایران فرستادند و دنیا این پیام را شنید.
 

شهرام عدالتی سرپرست معاونت توسعه و برنامه ریزی سازمان برنامه و بودجه استان تهران با ارایه گزارشی وضعیت کشاورزی استان تهران را تشریح کرد.

براساس این گزارش؛ حوزه کشاورزی بخش بسیار ارزشمند استان است، هرچند در بسیاری از اسناد تهران را استان کشاورزی نمی شناسند. براساس آنچه در آمارهای رسمی کشور وجود دارد، ارزش افزوده در بخش کشاورزی استان تهران نسبت به کشور 4/3 درصد است. سقف ارزش افزوده در کشور به گزارش مرکز آمار ایران 2/3 درصد است. شاغلین استان در بخش کشاورزی نردیک 2 درصد از شاغلین بخش کشاورزی کشور است. اگر کشاورزی را با توسعه روستایی تناسب دهیم سه گونه در استان وجود دارد، گونه جنوبی(جنوب غربی و جنوب شرقی بیشتر در حوزه های اقتصاد روستایی و کشاورزی) گونه نزدیک به شهرها (شبکه ارتباطی و تمرکز صنایع و خدمات به معنای سنتی و تعریف روستا شامل آن ها نمی شود) و گونه روستایی در شمال و شرق استان (باغداری)

اگر تعداد روستاها را در استان بررسی کنیم، بیش از نصف روستاهای ما در استان که به طور سنتی رکن اساسی توسعه کشاورزی هستند در سه شهرستان قرار گرفتند اما اگر این آمار را از منظر تراکم نگاه کنیم با عدد دیگری روبه رو خواهیم شد.

اسلامشهر 11 درصد تراکم آبادی ها را به خود اختصاص داده، شهریار 10 درصد، پیشوا 19درصد، بهارستان 10 درصد.

اگر این میزان را با سهم شهرستانی مقایسه کنیم متوجه می شویم که شهرستان ری، ورامین و  شهریار جزء مناطقی هستند که ما موضوعیت توسعه روستایی آن ها از منظر کشاورزی را به شدت باید مورد تامل قرار دهیم.

ویژگی نقاط روستایی نشان می دهد که بیشتر روستاها به شکل خوشه ای در استان تهران پراکنده شدند. 48 درصد از جمعیت کل روستاهای استان در شهرهای ری، ورامین و رباط کریم قرار گرفتند.

*جایگاه ارزش افزوده استان در بخش کشاورزی و ساختار اقتصادی

51 درصد ارزش افزوده اقتصاد در ایران مربوط به خدمات است که این عدد در تهران 77 درصد است.

ارزش افزوده حوزه صنعت 36 درصد سهم ایران و 21 درصد استان تهران

ارزش افزوده حوزه کشاورزی 13 درصد سهم ایران و 2 درصد سهم استان تهران

*سهم ارزش افزوده در زیربخش های کشاورزی

زراعت و باغداری در ایران 72 درصد و در استان تهران 60 درصد

دامداری و مرغداری 23 درصد و در استان تهران 37 درصد (از منظر پرورش دام، مرغداری و پرورش زنبورعسل  از کشور بیشتر است)

سهم بخش های مختلف اقتصادی از صادرات سال 95 نشان می دهد با وجود اینکه استان تهران سهم 11 درصدی از کل صادرات کشاورزی کشور را برعهده دارد و نشان می دهد کشاورزی در استان تهران می تواند صادراتی باشد و اینگونه است.

استان تهران 3 درصد از اراضی کشاورزی کشور را در خود جای داده اما در بسیاری از محصولات کشاورزی استان (شیر، تخم مرغ،محصولات گلخانه ای، پرورش زنبورعسل، ) رتبه نخست را دارد.

باوجود سهم ناچیز به ظاهر آماری استان تهران در بخش کشاورزی اما در حوزه سامانه های نوین آبیاری به استناد مراجع رسمی کشور استان اول کشور است. در حوزه گلخانه ها هم رتبه نخست را دارد.

حوزه خدماتی در بخش کشاورزی در شهرستان تهران و پردیس مرکزیت یافته و صنعت در جنوب غربی و جنوب استان قرار دارد.

بیشترین اراضی زراعی در حوزه مناطق غربی و جنوبی استان هستند به تفکیک کاربری اراضی (زراعت آبی استان 80 درصد) (1.3 درصد دیم) (18.5 درصد باغداری)

در قسمت های شمالی و شرقی استان تهران بیشترین میانگین بارش داریم و هر چه از شمال به سمت جنوب می آییم این روند کاهش می یابد.

بهترین منابع آب های سطحی در شمال استان است اما به دلیل زمین شناختی و موضوع صیانتی مثل محیط زیست در عمل کمترین اراضی کشاورزی را داریم.

در جنوب و جنوب غرب عدم تعادل تغذیه و تخلیه در حوزه های آبی وجود دارد/ در حوزه غرب هم به شدت شاهد افزایش شدید جمعیتی هستیم/

بیشترین سطح اراضی بالای کشاورزی و خاک شور را در شهرستان ری می بینیم. بیشترین منابع آبی ما در جنوب هم زیرزمینی و چاه های عمیق و سطحی است.

*مقایسه تغییر کاربری اراضی از سال 85 تا 95

بر اساس نگاه آمایشی عدم توازن در استفاده از منابع آبی و الگوی کشاورزی در توسعه کشاورزی وجود دارد و همه این اتفاقات نشان می دهد که بیشترین سطح زیر کشت ما در شهرستان های جنوبی است. حال سوال پیش می آید که پس از شاخص های ارائه شده در گزارش بالا شهرستانی بودن این اتفاق چیست؟ یکی از موضوعات مهم در این بخش، صیانت اراضی زراعی و باغی است. اگر کاربری اراضی سال 85 و 95 را با هم مقایسه کنیم متوجه خواهیم شد که حدود 232 کیلومتر مربع به اراضی صنعتی ما اضافه شده نکته قابل توجه اینکه در طول چهار سال اخیر به دلیل کنترل های اخیر دولت در کاهش کاربری اراضی سرعت تغییر کند شد اما بیشتر در سال های 86 تا 89 بیشتر اراضی زراعی تغییر کاربری دادند.

232 کیلومتر اراضی در استان تهران صنعتی، 74 کیلومتر اراضی ساخته شده روستایی، 155 کیلومتر مربع اراضی ساخته شده شهری است. ما باید در برنامه ششم به روستا ها توجه کنیم چرا که روستاهای استان تهران بیشتر از شهر ها در معرض تغییرات کاربری اراضی قرار دارند.

آمارها نشان می دهد که بیشترین تغییر کاربری اراضی به شهر در شهرستان قدس است.(حدود 9 درصد) این عدد در شهرستان تهران 6 درصد و بهارستان 5 درصد است.

آمارها نشان می دهد که بیشترین اراضی که به روستا تبدیل شده اند در اسلامشهر 3/5 درصد،  پاکدشت 2/7 و پیشوا 2/99 درصد

همچنین آمارها نشان می دهد که شهرستان قدس بیشترین سهم تبدیل اراضی کشاورزی به صنعتی را داشته است (15 درصد) شهرستان ری (4 درصد)

بیشترین سهم اراضی کشاورزی رها شده به شهرستان ورامین تعلق دارد (1/4 درصد)

آمارها نشان می دهد که در سال میانی 92 رشد اقتصادی کشاورزی افزایش یافته و این عدد در تمام نمودارهای رسمی کشور بیانگر این است که استان تهران در سطح محصولات زراعی شیب تند قابل تاملی را نشان می دهد. (افزایش تولید)

یکی از بحث های مهم ما نقش شهرستان ها در کشاورزی استان تهران است که مطالعات ما نشان داد، فعالیت هایی همچون باغداری و پرورش دام سبک ضریب مکانی تمرکز دارد و مابقی فعالیت ها پراکنده اند. توزیع این مهم در شهرستان ها سه شاخص می دهد. اگر براساس مساحت توزیع را ببینیم هر شهرستان براساس اقتصادی چه مزیتی در بخش کشاورزی دارد. برای این مهم کارگاه آمایش استان تهران وارد شهرستان ها شده و به این مطالعات می پردازد.

*آینده کشاورزی استان تهران

کشاورزی صنعتی ( کشت گلخانه ای، کشاورزی بدون خاک، کشاورزی با خاک ژله ای، کشاورزی خانگی و کشاورزی دارویی) اقداماتی است که در جهان شناخته شده که نیاز است در تهران به این سمت سرمایه گذاری شود. بعنوان مثال یک قرص گیاهی به نام پنجه شیطان داریم که حدود 80 هزار تومان است که به راحتی می توانیم خودمان تولید کنیم. آمریکا و چین و ژاپن و هند بزرگترین صادرکنندگان دارویی جهان هستند که 3 میلیارد دلار صادرات دارویی دارند در حالی که استان تهران 11 درصد صادرات کشور را به خود اختصاص داده پس می توانیم در این حوزه (صادرات گیاهان دارویی) حرفه ای و صنعتی وارد شویم. بعنوان مثال شهرستان دماوند در پرورش زنبور عسل و ماهی بیشترین ظرفیت را برای اشتغال در این حوزه دارد و می شود روی آن سرمایه گذاری کرد.

در ادامه نعمت الله ترکی رئیس سازمان برنامه و بودجه دستورالعمل اجرایی ماده ۲۳ قانون الحاقی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال1393را تشریح کرد.

به استناد مفاد این دستورالعمل که در سال 95 از سوی محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور ابلاغ شده است، کارگروه استانی ماده 23 قانون مورد اشاره در استان متولی تایید طرح های جدید، افزایش تعداد پروژه ها و افزایش حجم عملیات بوده و در هنگام تنظیم و مبادله موافقتنامه های طرح تملک دارایی سرمایه ای، دستگاه های اجرایی مکلف به رعایت همه موضوعات مندرج در این دستور العمل هستند.

گفتنی است؛ استاندار و رئیس سازمان برنامه و بودجه استان تهران در این جلسه با اهدای تقدیر نامه از زحمات عیسی فرهادی فرماندار تهران، هدایت الله جمالی پور فرماندار ری، خانمحمدی فرماندار شمیرانات، مسعود مرسل پور فرماندار قرچک، ابوطالب مرین پور معاون فرماندار شهریار، مجتب بوربور معاون فرماندار ورامین، مصطفی زینت بخش معاون فرماندار قرچک، در سرشماری نفوس و مسکن سال 1395 قدردانی کردند.