کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

یادداشت؛ برنامه ریزی، یک ضرورت اجتناب ناپذیر

3 آبان 1402 ساعت 11:11

مفهوم برنامه ریزی در تمام ابعاد فردی و اجتماعی آن همواره به عنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر در طول تاریخ مورد توجه بشر بوده که همگام با تحولات جهانی اشکال مختلفی پیدا کرده است.



«برنامه ریزی»؛ یک ضرورت اجتناب ناپذیر

مفهوم برنامه ریزی در تمام ابعاد فردی و اجتماعی آن همواره به عنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر در طول تاریخ مورد توجه بشر بوده که همگام با تحولات جهانی اشکال مختلفی پیدا کرده است. سرزمین ایران نیز از سال 1316 و با تاسیس شورای اقتصاد با نگرشی مبتنی بر رشد اقتصادی کشور وارد عرصه برنامه­ریزی های ملّی گردید و از سال 1326 و با ایجاد سازمان برنامه نخستین برنامه عمرانی 7 ساله کشور تدوین و تا کنون 10 برنامه عمرانی و توسعه تهیه و به اجراء گذاشته شده است. ایران در زمره معدود کشورهایی در جهان قرار گرفته است که بیش از 70 سال سابقه تدوین و اجرای برنامه­های میان مدت توسعه­ای را داراست. اما مسائل و موضوعات متعددی سبب بروز مسایل و مشکلاتی در حوزه تدوین، عدم تحقق کامل اهداف و عدم توجه به رصد و پایش دائمی برنامه­ها شده است. تهيه و اجراي برنامه هاي توسعه متكي بر رويكرد و نگرش بخشي، منجر به بروز عدم تعادل­های منطقه­اي، حاشیه­­اي شدن برخي مناطق، از دست دادن منابع و توان­هاي منطقه­­اي و نابرابري­هاي سرزميني شده است. استان تهران نيز از اين امر مستثني نبوده و با  مسائلي از قبيل تراكم بسيار بالاي جمعيت، استقرار بيش از ظرفيت فعاليت­ها، عمده شدن مسائل زيست محيطي و محرومیت در بسیاری از شاخص­های زیربنایی و اجتماعی و فرهنگی مواجه است. از سوی دیگر جایگاه ویژه استان تهران به عنوان محل سکونت بیش از 17 درصد از جمعیت کشور و مرکزیت اداری _ سیاسی آن در کنار تمرکز ساختارهای اقتصادی و تعدد ارکان تصمیم گیر ملّی و استانی ویژگی­های منحصر به فردی به استان بخشیده که ضرورت توجه به برنامه­ریزی را بیش از پیش آشکار می­سازد.
برنامه هفتم توسعه به عنوان اولین برنامه میان مدت پس از تصویب سند آمایش علاوه بر ملحوظ داشتن مفاد این سند، بر اساس تحقق اهداف سند چشم انداز و سند تحول دولت مردمی هدف گذاری شده است. اجتنــاب از تنظیم برنامه با رویکرد جامع، اجتناب از حکــم محــوری و اتــکای صرف بر بودجــه منابع عمومی دولت و توجه به جهت­گیری­های اسناد آمایش ســرزمین از جملــه تفاوت های جــدی برنامه هفتم توسعه با برنامه های پیشین است. مضاف بــر اینکه رویکرد مســئله محوری و تمرکز بــر حل مســائل یا موضوعــات کلیدی نیــز از جمله تفاوت هــای برنامــه هفتــم و بــه تعبیری نــوآوری برنامه­ریزی با تکیه بــر دانش تدویــن برنامه های عملیاتی به شمار می رود. اما تاکید برنامه­های توسعه صرفاً بر فرایندهای اجرایی و خروجی­های ملموس کوتاه و میان مدت، می­تواند موجب غفلت از توجه به نتایج اجرا و تسری خروجی­های برنامه در زندگی اجتماعی و اثرات آن در طولانی مدت شود. از سوی دیگر، رصد تغییرات اساسی بر مبنای نتایج برنامه، می­تواند اطلاعات مناسب برای تصمیم­گیری­های جدید و بهبود چرخه­ی مدیریت و برنامه­ریزی در سطوح مختلف کشور را فراهم کند.
حال که در سال­های نخستین تدوین و اجرای این برنامه قرار گرفته­ایم ایجاد بستری برای تعامل سازنده مابین ارکان تصمیم­گیری در سطوح ملّی، استانی و شهرستانی از اولویت­های سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران محسوب می­گردد. مشارکت فعالانه کلیه نهادهای موثر در تدوین و اجرای برنامه از دستگاه­های حاکمیتی چون استانداری، فرمانداری و بخشداری­ها، کلیه دستگاه­های اجرایی، شوراهای اسلامی شهرها و روستاها، شهرداران و دهیاران و نهادهای مردمی، فصل نویی را در  تدوین و اجرای اسناد توسعه رقم خواهد زد. 
در پایان جا دارد به مناسبت روز آمار و برنامه­ریزی از تلاش­های کلیه فعالان حوزه توسعه و برنامه­ریزی اعم از  نهادها، دستگاه­های اجرایی و متخصصینی که طی سال­های متمادی زحمات فراوانی برای تحقق امر خطیر توسعه تقبل نمودند به ویژه از ریاست محترم سازمان مدیریت و برنامه­ریزی استان تهران و کارشناسان گرامی مراتب امتنان خود را اعلام  دارم. 

حشمت الله سلیمانی
معاون هماهنگی برنامه و بودجه سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران


کد مطلب: 6708

آدرس مطلب :
https://www.thmporg.ir/news/6708/یادداشت-برنامه-ریزی-یک-ضرورت-اجتناب-ناپذیر

سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران
  https://www.thmporg.ir