سرپرست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران در نخستین نشست خبری خود با خبرنگاران رسانه‌ها ضمن ارائه توضیحاتی در خصوص آینده استان تهران، تحولات پیرامون این استان و بودجه 1401، به سوالات خبرنگاران پاسخ داد.

به گزارش روابط عمومی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران، شهرام عدالتی در آغاز این نشست فرارسیدن هفته بسیج را تبریک گفت و در ادامه در مورد نقش دولت در توسعه بیان کرد: «در ایران توسعه همواره از منظر دولت تعریف شده به گونه‌ای که دولت مرجع همه اتفاقات شناخته می‌شود و این نکته مورد غفلت واقع شده که هر میزان عرصه مداخلات دولت بیشتر شود از قدرت پاسخگویی و کارآمدی آن کاسته می شود».
وی افزود: «ما معتقدیم دولت باید تسهیل‌گر توسعه باشد نه متولی آن و این بحث در تمام دنیا تجربه شده است که آیا حقیقتا دولت باید همه کارها را انجام دهد، به عقیده ما توسعه را ملت رقم می‌زنند و دولت صرفا باید رهبری و نظارت داشته باشد».
عدالتی ادامه داد: «اگر به سمتی حرکت کنیم که توسعه به‌عنوان دغدغه ملی شناخته شود قطعا در این حوزه موفق عمل خواهیم کرد و تاکید ما بر این است که از (نیازمبنا بودن) به (دارایی مبنا بودن) برسیم».
وی با بیان اینکه توسعه سرزمین بدون مشارکت رخ نمی‌دهد و اگر ارکان مشارکت وجود نداشته باشد توسعه به واژه‌ای اتنزاعی تبدیل می‌شود، گفت: «سازمان برنامه و بودجه کشور مرجع اصلی آینده‌نگری و ترسیم فرداست و با مشارکت است که می‌توانیم توسعه را شکل دهیم».
سرپرست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص وضعیت لایحه بودجه ۱۴۰1 خاطرنشان‌کرد: «در گذشته استان‌ها درگیر تدوین لایحه بودجه نبودند اما امسال برای نخستین بار در لایحه بودجه ۱۴۰۱ استان‌ها نیز به‌طور مستقیم درگیر برنامه‌ریزی‌ها در بودجه‌بندی شدند و نقش مهمی برای آنها تعریف شده است».
 وی با تحسین این اقدام دولت گفت: «اگر بخواهیم توسعه به معنای واقعی در کشور نمایان شود باید سطوح آن را بشناسیم و یکی از ارکان آن نیز این امر است که شهرستان‌ها به‌عنوان سلول نخست برنامه‌ریزی شناخته شوند».
عدالتی با اشاره به شاخص‌های کلان استان تهران بیان کرد: «استان تهران ۸ دهم درصد از پهنه جغرافیای کشور، ۱۶.۶ درصد از جمعیت و بیش از ۲۵ درصد تولید ناخالص داخلی کل کشور را داراست، لذا می‌توان گفت تهران بزرگترین فرصت و تهدید برای توسعه کل کشور محسوب می شود و طبق بررسی‌های صورت گرفته روند رو به رشد تهران در سال‌های آتی ادامه پیدا خواهد کرد تا جایی که در سال ۱۴۱۵ جمعیت ۱۶ میلیونی برای این استان قابل تصور است؛ لذا ضرورت دارد در مورد تحرکات مکانی جمعیت ورود موثر داشته باشیم».
عدالتی ادامه داد: «اکنون تهران به قطب فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، بهداشتی و ...کشور تبدیل شده است ولی ما معتقدیم بر اساس سند آمایش سرزمین باید بخشی از این وظایف به دیگر نقاط کشور منتقل شود چراکه هم اکنون مشکلات و چالش‌ها در جای جای کشور در حال نمایان شدن است و باید تحولات جغرافیایی ناشی از هجوم جمعیت و سرمایه به سمت تهران را مورد توجه قرار داد».
وی افزود: «در ادبیات سیاسی جهان مفهومی به نام افزایش شهرنشینی وجود دارد که در ایران به یک مسئله مهم تبدیل شده است و باید به این سوال پاسخ داد که آیا برای آینده به دنبال افزایش تعداد شهرها و مرگ روستاها هستیم؛ می‌توان گفت امروز ما با تسلط مطلق نظام شهری مواجه شده‌ایم».
عدالتی تاکید کرد: «در حالی که در پنج دهه گذشته 70 درصد جمعیت کشور روستانشین بودند امروز با گذشت نیم قرن شاهد آن هستیم 75 درصد جمعیت کشور شهرنشین شده‌اند و اگر با همین روند پیش برویم کمتر از 10 درصد جمعیت کشور روستانشین خواهند شد و شاهد ناپدید شدن روستاها در ایران خواهیم بود».
سرپرست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران افزود: «تاکید ما در سازمان مدیریت تهران بر اهمیت روستاهاست و اینکه نقش روستاها را در دهه‌های آینده جدی بگیریم و برای این منظور سند توسعه روستایی استان نیز در دست تدوین است و ثانیا بخشی از وظایف دولت را به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها واگذار کنیم».
وی در خصوص پررنگ‌شدن نقش شهرداری‌ها در مدیریت شهرها بیان کرد: «این صحبت نظر شخصی نیست بلکه در لایحه مدیریت جامع شهرداری‌ها این موضوع مطرح شده است، لذا باید توجه داشت که آیا توسعه از منظر شهرداری با توسعه از منظر دولت یکسان است، به عقیده ما اگر شهرداری‌ها فقط به دنبال درآمد آن هم از طریق ناپایدار باشند می‌توانند شرایط را نامطلوب سازند».
در ادامه سرپرست سازمان مدیریت استان تهران گفت: «یکی دیگر از مسائل مهم ما، سکونتگاه‌های غیررسمی است که در صورت نامطلوب بودن وضعیت معیشتی، شهروندان در سال‌های آتی ممکن است به سمت نقاط روستایی و فضاهای غیررسمی سکونتی سوق پیدا کنند، لذا باید عرصه‌هایی که توان مقابله با آن را دارند به میدان بیایند».
وی تاکید کرد:‌ «زمانی باید به دنبال کاهش تبعات سکونتگاه‌های غیررسمی می‌بودیم که جمعیت منطقه اکبرآباد و اسلام‌شهر حدود پنج هزار نفر بود اما امروز جمعیت این مناطق به بیشتر از 200 هزار نفر رسیده است و اگر امروز هم این موضوع را مورد بررسی قرار ندهیم در 20 سال آینده بهارستان‌های متعددی با جمعیت‌های قابل توجه در پیرامون تهران خواهیم داشت».
عدالتی با بیان اینکه تقریبا جمعیت 14 استان در تهران متمرکز شده است، گفت:‌ «بیش از 5.5 میلیون از این جمعیت در پیرامون شهر هستند که فاقد برنامه‌ریزی توسعه‌ای است و از این عدد 4 میلیون نیز در محدوده‌های حاشیه‌نشینی سکونتگاه‌های غیررسمی و در نقاط نامساعد مستقر شدند».

سالخوردگی جمعیت شهر تهران در آینده
عدالتی تصریح کرد: «سالخوردگی جمعیت نیز یکی دیگر از موضوعات  است که در شهر تهران و در پیرامون آن به اشکال گوناگون نمایان شده است؛ به این صورت که تهران در سال‌های گذشته به سمت پیرشدن حرکت کرده اما پیرامون آن در حال جوان شدن است، دلیل آن نیز مهاجرت نیروی کار جوان از تهران به پیرامون شناخته می‌شود».
وی تاکید کرد: «‌با توجه به پیری جمعیت تهران یکی از پردرآمدترین مشاغل آینده پانسیون‌های مربوط به نگهداری سالخوردگان و افراد مسن خواهد بود و از حالا باید به فکر مدیریت این موضوع باشیم و برای هر دو گروه از جمعیت جوان پیرامون تهران و پیر شهر تهران برنامه‌ریزی کنیم».
وی در زمینه ضریب تکاثر سرمایه‌گذاری در تهران نیز ادامه داد: «در خصوص شرایط اقتصادی استان تهران لازم است ضریب تکاثر سرمایه‌گذاری را از تهران به سمتی سوق دهیم که دولت در مناطقی که توجیه اقتصادی کمتری دارد خودش به‌عنوان مظهر حمایت اقتصادی ورود کند و از طرف دیگر قوانین هم از این موضوع حمایت کنند، مصداق این امر نیز شیوه مالیات‌ستانی است که باید به‌گونه‌ای باشد که در تهران درصد مالیات را افزایش و در برخی از نقاط کشور مانند مناطق مرزی درصد مالیات را کاهش دهیم و مشوق‌های اقتصادی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کنیم».
سرپرست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران در حوزه حمل و نقل در استان تهران نیز گفت: «تاکید داریم در این حوزه یکی از مهم‌ترین راهکارها، استفاده حداکثری از سیستم حمل و نقل ریلی و عمومی است و برای منابع اجرایی شدن این امر طبق بررسی‌هایی که در سازمان مدیریت صورت گرفته به این نتیجه رسیده‌ایم که باید ارزش افزوده اراضی استانی را محاسبه و سود آن را در صندوقی مانند صندوق توسعه ملی ذخیره کنیم و آن را در سیستم حمل و نقل عمومی و نوسازی آن استفاده کنیم».
سرپرست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران تصریح کرد: «دولت به دنبال راه‌اندازی صندوق‌های توسعه استانی است که اگر این ایده اجرایی شود و منافع حاصل از اقدامات دولت به آن انتقال داده شود بزرگترین تحول در توسعه منطقه‌ای و محلی را شاهد خواهیم بود».
عدالتی با اشاره به مشکلات آب در کشور گفت: «در استان تهران ۴۰ درصد از آب مصرفی در حوزه شرب صرف می‌شود که این میزان بیشترین مصرف در کل کشور است، اما در آینده بیشترین مصرف پس از شرب قطعا صنعت خواهد بود که این اتفاق تامین آب صنایع و تولید را دچار چالش خواهد کرد لذا باید ذخیره و تولید پساب مورد توجه جدی قرار بگیرد».