بیست‌وسومین دوره جشنواره شهید رجایی استان تهران در حالی به ایستگاه آخر رسید که اداره کل محیط زیست استان تهران برای دومین سال پیاپی عنوان دستگاه برتر با کسب رتبه نخست را در میان دستگاه‌های اجرایی استان از آن خود کرد. کسب این رتبه بهانه‌ای شد تا پای صحبت‌های سعید محمودی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران بنشینیم و از اقدامات و عملیات‌های انجام شده در راستای تحقق این جایگاه آگاه شویم.

در پیچ‌وخم مشکلات زیست محیطی تهران
سعید محمودی با اشاره به مشکلات و معضلات محیط زیستی در تهران گفت: «عمده مشکلات استان مربوط به افزایش بی‌رویه جمعیت بیش از توان اکولوژیک استان است و پس از آن می‌توان به موضوعاتی همچون ساخت‌وساز غیرمجاز و تعرض به حدود بستر و حریم (کمی و کیفی) رودخانه‌های استان، آلودگی هوا، استقرار بیش از حد صنایع و مشاغل و صنوف، مدیریت پسماندها، مناطق حفاظت‌شده و موضوعات زمین‌خواری و تصرفات، عدم مدیریت صحیح فاضلاب‌های شهری و روستایی و نیز کمبود منابع آبی و موضوعات حفاظت آب اشاره کرد».
وی با اشاره به اینکه از دو سال گذشته برنامه‌ریزی لازم راهبردی و تحلیلی برای کاهش این مشکلات از طریق ایجاد دبیرخانه‌های تخصصی و استفاده از ابزارهای آموزشی، پژوهشی و گفت‌وگو محور و در مواردی با به‌کارگیری ابزار قانونی انجام شد، افزود: «در حوزه آلودگی هوا و در چارچوب قانون هوای پاک، امروز شاهد افزایش ماموریت‌های پایش صنایع بزرگ مقیاس و نیروگاه‌ها هستیم که منجر به کاهش 40 درصدی مصرف نفت- گاز و کاهش 100 درصدی مصرف مازوت در این حوزه شده است».
محمودی اظهار داشت: «همچنین در حوزه آلودگی هوا با برنامه‌ریزی و پیگیری انجام شده، نصب سیستم‌های کاهنده آلاینده هوا در صنایع با افزایش 20 درصدی، بهره‌برداری از چهار ایستگاه سنجش و پایش آلودگی هوا، افزایش 40 درصدی برخورد با واحدهای آلاینده هوا طی دو سال اخیر و پایش و نظارت بیشتر و آنالیز سوخت مصرفی در جایگاه‌های توزیع سوخت، محقق شده است».
شناسایی 470 واحد آلاینده هوای تهران
مدیرکل حفاظت محیط‌ زیست استان تهران با بیان اینکه طی سال‌های 98 تا 99  ، 470 واحد آلاینده هوا شناسایی و در فهرست صنایع آلاینده قرار گرفتند، خاطرنشان‌کرد: «در موضوع آلودگی هوای تهران، گشت و پایش‌های شبانه، برخورد با واحدهای آلاینده و غیرمجاز و پیگیری مصوبات کمیته‌های مواقع اضطرار و کاهش آلودگی هوا بر مبنای رصد فعالیت‌های سایر دستگاه‌های اجرایی مطابق با قانون هوای پاک از جمله دیگر برنامه‌های اساسی در این خصوص بود».
وی ادامه داد: «در خصوص بوی نامطبوع اطراف فرودگاه امام خمینی (ره) نیز اقدامات اثرگذاری انجام شد و با شناسایی منشا این بوی نامطبوع اخطاریه لازم صادر شده است».
 محمودی با بیان اینکه یکی دیگر از معضلات اساسی استان موضوعات مربوط به زمین‌خواری، ساخت و سازهای غیر مجاز و حفاظت از مناطق تحت مدیریت و زیستگاه‌های حیات‌وحش است، تصریح کرد: «در مقوله پدیده زمین‌خواری، اقداماتی همچون جلوگیری از هرگونه تصرفات جدید، پیگیری مجدانه پرونده‌های سنوات قبل و اخذ اجرائیه در خصوص آراء صادره درخصوص پرونده‌های تخریب و تصرفات، نهایتا منجر به افزایش میزان آزادسازی اراضی ملی در مناطق تحت مدیریت شد، به‌گونه‌ای که از سال 98 تاکنون میزان 332 هزار و 411 متر مربع اراضی از چنگال متخلفان و غاصبین بیت‌المال رهاسازی شد».
وی درخصوص عملکرد استان در حوزه شکار و صید نیز بیان کرد: «در طی این مدت 337 قبضه سلاح شکاری و جنگی، 1564 ادوات صید کشف و ضبط شد، همچنین تعداد 1967 فقره تخلف شکار و صید کشف و برخورد با متخلفان صورت گرفته است».
محمودی با بیان اینکه بیش از 120 مورد حریق در مناطق تحت مدیریت با مساحتی بالغ بر 3032 هکتار اطفا و از گستردگی آن جلوگیری شد، گفت: «در این مدت نظارت ویژه و مستمری در خصوص بیماری‌های حیات‌ وحش در مناطق تحت مدیریت صورت گرفت از جمله پیگیری واکسیناسیون دام‌های اهلی، مرمت، بازسازی و ضدعفونی آبشخورها و خرید ادوات لازم برای پیشگیری بیماری، به‌گونه‌ای که خوشبختانه تلفات ناشی از شیوع و همه‌گیری بیماری در بین حیات وحش مشاهده نشد». 
اقدامات اثرگذار در حوزه مدیریت پسماند تهران
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران در ادامه پیرامون وضعیت مدیریت پسماند در استان تهران بیان داشت: «افزایش تفکیک زباله از مبدا از 3.8 درصد در سال 97 به 10 درصد در سال 99، افزایش حمل و نقل و دفن جداگانه پسماندهای پزشکی از 90 تن در سال 97 به 120 تن در حال حاضر، کاهش 41 درصدی بار پسماند ورودی به مرکز پردازش آرادکوه از 8600 تن در روز به 5000 تن در سال 99، تدوین سه طرح جامع مدیریت پسماند در استان تهران، احداث اولین سلول دفن پسماندهای ویژه و صنعتی استان در اراضی عزیزآباد و هوشنگ‌آباد و نیز بهره‌برداری از اولین واحد بازیافت نخاله‌های ساختمانی کشور در محل گود آبعلی و آغاز عملیات احداث دو واحد مکمل از جمله اقدامات خوب در حوزه مدیریت پسماندها در استان تهران بود که با پیگیری این اداره کل محقق شد».
محمودی با اشاره به اینکه پایش منابع تامین‌کننده آب شرب تهران از دیگر موضوعاتی بود که از سوی محیط زیست استان تهران در اولویت برنامه‌های کاری قرار داشت، گفت: «افزایش 48 درصدی پایش‌ها و نمونه‌برداری‌های رودخانه‌های فصلی و دایمی حوزه آب شرب، افزایش 10 درصدی کیفیت آب‌های رودخانه‌های فصلی و دائمی، پایش و نمونه‌برداری و بررسی کیفیت چاه‌های تامین‌کننده آب شرب برای اولین بار و پایش سدهای آبی از اقدامات اساسی در این حوزه بود».
وی همچنین درخصوص منابع آلاینده آب شرب استان اظهار داشت: «افزایش 37 درصدی تعداد پایش‌های صورت‌گرفته از منابع آلاینده حوزه‌های آبریز و آب‌های سطحی و زیرزمینی شهر تهران و همچنین تحقق بهسازی و بهبود چشمگیر عملکرد تصفیه‌خانه‌های شهری و روستایی حوزه‌های آب شرب از جمله اقدامات اساسی در این زمینه بود».
محمودی در پایان با بیان اینکه طی این مدت با وجود مشکلات، محدودیت‌ها و شیوع بیماری کرونا اتفاقات رو به جلویی در حوزه محیط‌ زیست استان به وقوع پیوست تا جایی که این اداره کل در ارزیابی ادارات محیط زیست استان‌های کشور نیز به مقام اول دست یافت، خاطر نشان کرد: «این مهم در سایه کار گروهی و همکاری همه همکاران در اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران محقق شد که جا دارد از همه آنان قدردانی و تشکر داشته باشم».